اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮی ﻣﺪل ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻳﺎﺑﻲ ﺟﺬﺑﻲ ﺳﻨﺘﻲ و ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻳﺎﺑﻲ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زﻣﺎن ﮔﺮا ﺑﺮای ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺑﻬﺎی ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﻣﺤﺼﻮلات و ﺧﺪﻣﺎت در ﺷﺮﻛﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪی و ﺻﻨﻌﺘﻲ ﭘﺎﺳﺎرﮔﺎد ﭘﻠﻴﻤﺮ ﻣﻲ ﭘﺮدازد. ﻓﺮﺿﻴﻪ اﺳﺎﺳﻲ ﺗﺤﻘﻴﻖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮی ﻣﺪل ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻳﺎﺑﻲ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زﻣﺎن ﮔﺮا در ﺷﺮﻛﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪی ﻣﺬﻛﻮر، در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻣﺪل ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻳﺎﺑﻲ ﺟﺬﺑﻲ ﺳﻨﺘﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺮﺑﻮط ﺗﺮی را اراﺋﻪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ. ﺑﺮای ﺟﻤﻊ آوری اطلاعات از دو روش ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ای و ﻣﻴﺪاﻧﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻳﺎ رد ﻓﺮﺿﻴﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ، اطلاعات ﺟﻤﻊ آوری ﺷﺪه در ﻫﺮ دو ﻣﺪل ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﺳﭙﺲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﭘﺮدازش اطلاعات ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﮔﺮدﻳﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﺪل ﺟﺬﺑﻲ ﺳﻨﺘﻲ، ﺑﺎ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺳﺮﺑﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮلات ﺑﺎ ﺣﺠﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ، ﺑﻬﺎی ﺗﻤﺎم ﺷﺪه اﻳﻦ ﻣﺤﺼﻮلات را ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﮔﺰارش ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. اﻣﺎ ﻣﺪل زﻣﺎن ﮔﺮا ﻛﻪ ﻣﺪل ﺳﺎده ﺷﺪه ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻳﺎﺑﻲ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﻨﺘﻲ اﺳﺖ، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻌﺎدلات و ﻣﺤﺮک ﻫﺎی زﻣﺎﻧﻲ، ﺗﺨﺼﻴﺺ ﻫﺎی ﺳﺮﺑﺎر ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ و ﻛﻤﺘﺮ از ﺣﺪ را اصلاح و ﺑﻬﺎی ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﻣﺤﺼﻮلات و ﺧﺪﻣﺎت را ﺑﻪ ﻃﺮز ﺻﺤﻴﺤﻲ ﮔﺰارش ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﻦ ﻣﺪل ﺑﺎ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮی ﻇﺮﻓﻴﺖ بلااﺳﺘﻔﺎده و ﻫﺰﻳﻨﻪ آن، ﻣﺪﻳﺮان را در اﻣﺮ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد دواﻳﺮ ﺷﺮﻛﺖ ﻳﺎری ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ.

ﻣﻘﺪﻣﻪ: دوغ ﻛﺮه ﺳﻨﺘﻲ یک ﻧﻮﺷﻴﺪﻧﻲﺑﻮﻣﻲ در اﻳﺮان و ﺑﻮﻳﮋه ﻣﻨﺎﻃﻖ روﺳﺘﺎﺋﻲ و ﻋﺸﺎﻳﺮی ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﻓﺼﻞﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﻣﺼﺮف ﻣﻲﺷﻮد. دوغ ﻛﺮه یک ﻓﺎز آﺑﻲ اﺳﺖﻛﻪ در ﻃﻲﺗﻬﻴﻪ ﻛﺮه از ﻣﺎﺳﺖ در ﮔﺮدوﻧﻪﻛﺮه زﻧﻲ (مشک) ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد. در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖﺑﺮﺧﻲﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ و ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ دوغ ﻛﺮه ﺳﻨﺘﻲ اﻳﺮاﻧﻲﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه از ﺷﻴﺮ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ در ﻧﻘﺎط روﺳﺘﺎﺋﻲ و ﻋﺸﺎﻳﺮی ﻣﻨﺎﻃﻖﻣﻴﺎﻧﻪ و ﻫﺸﺘﺮود (اﺳﺘﺎن آذرﺑﺎﻳﺠﺎن ﺷﺮﻗﻲ) در ﻃﻲﺳﻪ دوره (اواﻳﻞ، اواﺳﻂ و اواﺧﺮ) ﺷﻴﺮدﻫﻲ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ.ﻣﻮاد و روش ﻫﺎ: ﺗﻌﺪاد 60 ﻧﻤﻮﻧﻪ دوغ ﻛﺮه ﺳﻨﺘﻲ (30 ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ) ﻃﻲ ﺳﻪ دوره ﺷﻴﺮدﻫﻲ ﺟﻤﻊ آوری و ﻣﻮرد آزﻣﺎﻳﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ و ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ آﻧﻬﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦﺷﺪ.ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ: ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪﻣﺤﺪوده pH، اﺳﻴﺪﻳﺘﻪﻗﺎﺑﻞ ﺗﻴﺘﺮﺑﺮ ﺣﺴﺐ درﺻﺪ اﺳﻴﺪﻻکتیک، ﻣﺎده ﺟﺎﻣﺪﻛﻞ، ﺧﺎﻛﺴﺘﺮ، نمک، ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦﺧﺎم، چربی، لاکتوز و دانسیته به ترتیب: 3.64-3.81، 0.91-1 (L.A%)، 3.51-5.47%، 0.29-0.79%، 0.16-0.27%، 1.99-2.75%، 0.16-0.45%، 0.31-0.97% و 1.091-1.0264 گرم بر سانتیمتر مکعب بودند.ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮی: ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎی اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻛﻪﺑﻴﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎی ﻣﻨﺎﻃﻖﻣﺨﺘﻠﻒ از ﻧﻈﺮﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻣﺬﻛﻮر ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲ داری در ﺳﻄﺢ 5درﺻﺪ وﺟﻮد ﻧﺪارد. اﻣﺎﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ دوره ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻴﺮدﻫﻲ در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ در ﺳﻄﺢ 5 درﺻﺪ ﻣﻌﻨﻲ دار ﺑﻮد. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه در ﻣﻮرد ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻓﻮق ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻛﻴﻔﻴﺖ دوغ ﻛﺮه ﺳﻨﺘﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻛﺪﻛﺲ دوغ ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ.

ﺣﻖ اﻟﺰﺣﻤﻪ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻳﻜﻲ از ﻣﻮﺿﻮع ﻫﺎی ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﺣﻖ اﻟﺰﺣﻤﻪ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻣوﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ. از ﺟﻤﻠﻪ اﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺳﻮد و استقلال هیات ﻣﺪﻳﺮه اﺷﺎره ﻛﺮد. سوال اﺻﻠﻲ اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺑﻴﻦ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺳﻮد، استقلال هیات ﻣﺪﻳﺮه و ﺣﻖ اﻟﺰﺣﻤﻪ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺳﻮدآوری ﺷﺮﻛﺖ راﺑﻄﻪ ای وﺟﻮد دارد؟ ﺑﺮای اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر، داده ﻫﺎی ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ از 57 ﺷﺮﻛﺖ ﻋﻀﻮ ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان، در دوره زﻣﺎﻧﻲ 1382 ﺗﺎ 1388 ﺟﻤﻊ آوری ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ. روش ﻫﺎی آﻣﺎری ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺟﻬﺖ آزﻣﻮن ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻫﺎ، رﮔﺮﺳﻴﻮن ﭼﻨﺪﻣﺘﻐﻴﺮه، آﻧﺎﻟﻴﺰ وارﻳﺎﻧﺲ ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﺿﺮ دارای 3 ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ تاﺛﻴﺮ ﺳﻄﺢ ﺳﻮدآوری ﺷﺮﻛﺖ ﺑﺮ ارﺗﺒﺎط ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺳﻮد و استقلال هیات ﻣﺪﻳﺮه ﺑﺎ ﺣﻖ اﻟﺰﺣﻤﻪ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺣﻖ اﻟﺰﺣﻤﻪ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﻧﻈﺮ ﺳﻄﺢ ﺳﻮدآوری ﻣﻲ ﭘﺮدازد. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎی ﺑﺎ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺳﻮد بالا، ﺣﻖ اﻟﺰﺣﻤﻪ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮی ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺪﻳﺮان ﻏﻴﺮﻣﻮﻇﻒ در آن ﻫﺎ بالا ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ، ﺣﻖ اﻟﺰﺣﻤﻪ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻛﻤﺘﺮی ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎی ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﺳﻮدآوری بالا ﺣﻖ اﻟﺰﺣﻤﻪ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮی ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ.

ﻣﻘﺪﻣﻪ: ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن داده ﻛﻪﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺖ ﻫﺎی ﮔﻴﺎﻫﻲﻣﺎﻧﻨﺪﻓﻼوﻧﻮﺋﻴﺪﻫﺎ، ﺗﺎﻧﻦ ﻫﺎ، ﭘﻠﻲ ﻓﻨﻞ ﻫﺎ و آﻟﻜﺎﻟﻮﺋﻴﺪﻫﺎﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻗﺪرت ﻣﻬﺎر واﻛﻨﺶ ﻫﺎی زﻧﺠﻴﺮهای رادﻳﻜﺎل ﻫﺎﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در آﻳﻨﺪه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان آﻧﺘﻲ اﻛﺴﻴﺪان ﻫﺎی ﻣﻮﺛﺮ در درﻣﺎن ﺑﻴﻤﺎری ﻫﺎﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ. ﻫﺪف از اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ارزﻳﺎﺑﻲﻗﺪرت آﻧﺘﻲ اﻛﺴﻴﺪاﻧﻲﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻓﻨﻮﻟﻴﻜﻲﻣﻮﺟﻮد در ﻋﺼﺎره ﻫﺎی ﻣﺘﺎﻧﻮﻟﻲ دو رﻗﻢ ﺳﻴﺐ زﻣﻴﻨﻲﺷﻴﺮﻳﻦ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.ﻣﻮاد و روش ﻫﺎ: ﻣﻴﺰان ﻓﻨﻮلیک ﻛﻞ ﺑﺎ روش ﻓﻮﻟﻴﻦﺳﻴﻮﻛﺎﻟﺘﻮﺗﻌﻴﻴﻦﮔﺮدﻳﺪ و ﺳﻨﺠﺶﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺘﻲ اﻛﺴﻴﺪاﻧﻲﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻓﻨﻮﻟﻴﻜﻲﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو روش درﺻﺪ ﻣﻬﺎر اﻛﺴﻴﺪاﺳﻴﻮن ﻟﻴﻨﻮلئیک اﺳﻴﺪ در ﺳﻴﺴﺘﻢﺗﻴﻮﺳﻴﺎﻧﺎت و ﺳﻨﺠﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪﮔﻲ 50% در روش ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزی رادﻳﻜﺎل آزاد 2 و 2 دی ﻓﻨﻴﻞﭘﻴﻜﺮﻳﻞﻫﻴﺪرازﻳﻞ، ﺻﻮرتﭘﺬﻳﺮﻓﺖ.ﻳﺎﻓﺘﻪ ها: ﻣﻴﺰان ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻓﻨﻮلیک ﻛﻞ در دو رﻗﻢ (ﻗﺮﻣﺰ و ﺳﻔﻴﺪ) ﺳﻴﺐ زﻣﻴﻨﻲﺷﻴﺮﻳﻦ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐﻣﻌﺎدل 108 و 174 ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ﮔﺎلیک اﺳﻴﺪ در 100 ﮔﺮم ﻧﻤﻮﻧﻪ خشک ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ. ﻋﺼﺎره ﻫﺎی دو ﻧﻤﻮﻧﻪﻗﺮﻣﺰ و ﺳﻔﻴﺪ دارای 95 و 96 درﺻﺪ اﺛﺮﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪﮔﻲ در ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از اﻛﺴﻴﺪاﺳﻴﻮن ﻟﻴﻨﻮلئیک اﺳﻴﺪ و ﻏﻠﻈﺖﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪﮔﻲ 50% ﻣﻌﺎدل 11.64 و 12.97 ﻣﻴﻜﺮوﮔﺮم ﮔﺎلیک اﺳﻴﺪ در ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮﻋﺼﺎره در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻬﺎر رادﻳﻜﺎل آزاد ﺑﻮدﻧﺪ. در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ آﻟﻔﺎﺗﻮﻛﻮﻓﺮول، در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻴﻮﺳﻴﺎﻧﺎت اﺛﺮﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪﮔﻲ 85٪ و در ﺳﻴﺴﺘﻢﻣﻬﺎر رادﻳﻜﺎل آزادﻏﻠﻈﺖﻣﻌﺎدل 12/61ﻣﻴﻜﺮوﮔﺮم ﮔﺎﻟﻴﻚاﺳﻴﺪدر ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮﻣﺤﻠﻮل ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ.ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮی: ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦﭘﮋوﻫﺶ، ﻏﻠﻈﺖﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻓﻨﻮﻟﻴﻜﻲ در رﻗﻢ ﺳﻔﻴﺪﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ رﻗﻢﻗﺮﻣﺰ ﺑﻴﺸﺘﺮﺑﻮد. ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲ داری ﺑﻴﻦ ﻗﺪرت آﻧﺘﻲ اﻛﺴﻴﺪاﻧﻲﻋﺼﺎره ﻫﺎی ﺳﻴﺐ زﻣﻴﻨﻲﺷﻴﺮﻳﻦ و آﻟﻔﺎﺗﻮﻛﻮﻓﺮول در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻴﻮﺳﻴﺎﻧﺎت ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪ (p<0.05). ﻫﻤﭽﻨﻴﻦﻋﺼﺎره ﻫﺎی ﺳﻴﺐ زﻣﻴﻨﻲﺷﻴﺮﻳﻦ و آﻟﻔﺎﺗﻮﻛﻮﻓﺮول از ﻟﺤﺎظ اﺛﺮﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪﮔﻲ رادﻳﻜﺎل ﻫﺎی آزاد دارای ﻗﺪرت ﻳﻜﺴﺎﻧﻲﺑﻮدﻧﺪ. ﺑﻴﻦﻣﻴﺰان ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻓﻨﻮﻟﻴﻜﻲ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺘﻲ اﻛﺴﻴﺪاﻧﻲﻛﻞ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ، اﻣﺎ ﺑﻴﻦﻣﻴﺰان ﻏﻠﻈﺖﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻓﻨﻮلیک ﻛﻞ و اﺛﺮﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪﮔﻲ رادﻳﻜﺎل آزاد ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ مشخصی به دست آمد (p<0.01).

میزان در این ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺴﺌﻠﻪ تعیین ﺗﻮاﻟﯽ ماشین ها در ﺧﻂ ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﻧﻬﺎیی ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﺎمین ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺪین ﺟﻬﺖ یک ﻣﺪل ﭘﺎیه ای ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ریزی ﺧﻄﯽ ﻋﺪد صحیح ﺗﻮﺳﻌﻪ یاﻓﺘﻪ و ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی آن، اﻟﮕﻮریتم ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ رویکرد واﮐﻨﺸﯽ و ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺗﺠﺪید ﺗﻮاﻟﯽ عملیات، ﺗﻮﺳﻌﻪ یاﻓﺘﻪ اﺳﺖ. همچنین ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ Np-hard ﺑﻮدن ﻣﺴﺌﻠﻪ، یک روش ﻓﺮا اﺑﺘﮑﺎری ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ الگوریتم ﺟﺴﺘﺠﻮی همسایگی متغیر ارائه گردیده است. ﺟﻬﺖ ارزیابی روش ﺣﻞ پیشنهادی، از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ای بهره گرفته و ﺟﻬﺖ شبیه ﺳﺎزی رﺧﺪاد اﺧﺘﻼل، ﻣﺴﺎﺋﻞ آزﻣﻮن در اﺑﻌﺎد ﺑﺰرگ، ﻣﺘﻮﺳﻂ و ﮐﻮﭼﮏ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ. نتایج ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه بیانگر آن اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺳﻪ دﺳﺘﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ، روش ﻓﺮا اﺑﺘﮑﺎری پیشنهادی در مقایسه ﺑﺎ بهترین روش ﻣﻮﺟﻮد، ﺗﺎ ﺣﺪ بسیار ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﻪ آن نزدیک ﺷﺪه و ﻋﻼوه ﺑﺮ این، از ﺟﻬﺖ زﻣﺎن ﺣﻞ نیز بسیار ﮐﺎراﺗﺮ از روش ﺣﻞ بهینه ﺑﻮده و ﭘﺎﺳﺨﮕﻮی نیازﻫﺎی آﻧﯽ ﺑﻪ روزآوری ﺗﻮاﻟﯽ عملیات در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ اﺧﺘﻼﻻت ایجاد ﺷﺪه در ﺧﻂ تولید ﺧﻮدرو ﻣﯽﺑﺎشد.

ﻋﺪم ﺗﻌﺎدل ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ، ﺑـﻪ ﺳـﺒﺐ،ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺻـﻨﻌﺘﯽ ﻃﺒﯿﻌﺖ، آﻟﻮده ﺷﺪن ﻣﻨﺎﺑﻊ از ﺟﻤﻠﻪ آب، ﺧﺎک و ﻫﻮا را ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه اﺳﺖ. وﺟﻮد ﯾﮏ ﮐﺮه ﺧﺎﮐﯽ ﻣﺸﺘﺮک ﺑﯿﻦ ﻣﺮدم ﺟﻬﺎن، ﻋﻼﯾﻖ ﻣﺸﺘﺮﮐﯽ را ﺑﺮای اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺑﻮﺟﻮد آورده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﻫﺮ روز ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻧﺎﯾﻞ آﯾﻨﺪ. ﯾﮑﯽ از آن ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻫﺎ، ﻫﻢ آواﯾﯽ در ﻣﺒﻨﺎی ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻣﺪﻧﯽ ﻧﺎﺷﯽ از اﯾﺮاد ﺧﺴﺎرات ﺑﺮ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ اﺳﺖ، ﮐﻪ واﺟﺪ ﻓﻮاﯾﺪ ﻧﻈﺮی و ﻋﻤﻠﯽ ﻋﺪﯾﺪه ای ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ در رواﺑﻂ ﻣﻮﺟﻮد ﻣﯿﺎن ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ و اﺳﺘﻘﺮار و ﺗﺪاوم ﺣﯿﺎت ﺑﺸﺮی ﺑﺎزﻧﻤﺎﯾﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺑﺮ آن ﻫﺴﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻣﺪﻧﯽ ﻧﺎﺷﯽ از اﯾـﺮاد ﺧﺴﺎرات ﺑﺮ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ را از ﻣﻨﻈﺮ ﻓﻘﻪ و ﺣﻘﻮق داﺧﻠﯽ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار دﻫﯿﻢ. ﻣﻮﺿﻮع ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴـﺖ در ﺟﻬـﺖ ﻣﻨـﺎﻓﻊ ﺑﺸﺮی و از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن آﺛﺎر ﻣﺨﺮب ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎی ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻣﺴﺄﻟﻪ ای ﺟﺪی در ﺟﻬﺎن ﻣﻌﺎﺻﺮ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ و ﺑﺸﺮﯾﺖ را ﻣـﻮرد ﺗﻬﺪﯾـﺪ ﻗﺮار داده اﺳﺖ. ﺑﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻬﺪﯾﺪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ اﻗﺪاﻣﯽ ﻗﺎﻃﻊ از ﻃﺮﯾﻖ اﺗﺨﺎذ ﺗﺪاﺑﯿﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ دارد. روﯾـﻪ ﻋﻤﻠـﯽ ﻣﺤـﺎﮐﻢ اﯾـﺮان ﺑﺮاﺳـﺎس ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺗﻘﺼﯿﺮ اﺳﺖ و آﻧﭽﻨﺎن ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮی اﯾﻦ ﻫﻤﻪ آﻟﻮدﮔﯽ و ﺗﺨﺮﯾـﺐ و ﺟﺒـﺮان ﺧﺴـﺎرت وارد ﺑـﺮ ﻣﺤـﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﻧﻤﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﻟﺬا ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻟﺰوم ﺟﺒﺮان ﺧﺴﺎرات وارده ﺑﺮ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ و ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻣﺪﻧﯽ ﻧﺎﺷﯽ از آن، ﮐﻪ از ﺟﺎﯾﮕﺎه وﯾـﮋه ای در ﻋﻠﻢ ﺣﻘﻮق ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ.